Nöroblastom, çocukluk çağında beyin tümörlerinden sonra en sık görülen solid tümördür ve çocukluk çağında görülen bu çeşit kanserlerinin yüzde 7-8’ini oluşturur. Erkeklerde, kız çocuklarına nazaran biraz daha sık görülmektedir. Bu rahatsızlığa sahip çocuklar ortalama 1-2 yaş civarı teşhis alır. 10 yaşından sonra görülmesi ender bir durumdur. Nöroblastomun oluşma sebebi şimdi tam net olarak bilinmemektedir. Omurganın iki tarafından aşağı gerçek inan “Sempatik hudut sistemi”nin ilkel hücrelerinden kaynaklanan bir tümör olarak tanımlanmaktadır. Bunun yanında nöroendokrin bir bez olan adrenal bez yahut öteki ismi ile sürrenal bezden de kaynaklanabildiği bilinmektedir. Bu tümörü, göğüs boşluğu, karın boşluğu yahut pelvis denilen bölgelerde görmek mümkündür. Bedende en çok karın bölgesinde rastlanır.
Karında şişlikle kendisini belirli edebilir
Genellikle rutin ultrason muayenelerinde ya da anneler çocuklarını severken onların karnında bir şişlik gördüğünde fark edilmektedir. Bunun yanında çocuğun boynunda sert bir şişlik, iştahsızlık, uzak dokulara yayılma durumunda kemik ağrıları, bacaklarda şişme, kabızlık ya da ishal; göğüsteyse göğüs ağrısı, teneffüs külfetleri üzere belirtiler görülebilir. Açıklanamayan ateş, kilo kaybı, sırt ve kemik ağrılarında da akla bu tümör getirilebilir. Bilhassa kol ve bacak üzere uzun kemiklerdeki yahut göz etrafı ve kafatasındaki metastazlar kemik ağrılarına sebep olabilmektedir. Kemik iliğinde yaygın bir tutulum da kelam konusu ise; kansızlık, kan pulcuklarında azalma ve beyaz kan hücrelerinde azalma, bunlara bağlı enfeksiyonlar yahut kanamaya eğilim ortaya çıkabilir. Fiziki muayenede, karındaki kitle, bu kitlenin lokalizasyonu ve boyutu, karaciğer boyutunun büyük olup olmadığı, lenf nodu varlığı dikkatli biçimde incelenmelidir.
Modern tetkikler tanıya yardımcı oluyor
Tümör fark edildikten sonra aile bir pediatrik onkoloji uzmanına yönlendirilmelidir. Pediatrik onkoloji uzmanı bu basamakta tümörle ilgili tetkiklerin gerçekleştirilmesini sağlar. Ayırıcı teşhis burada çok değerlidir. Tam kan sayımı, MR, ultrason ve BT gerekebilmektedir. Bunun yanı sıra tümörün kimyasal artıklarının olup olmadığına bakılmaktadır. Vanil Mandelik Asit, yani VMA ve Nöron Spesifik Enolaz ( NSE) üzere unsurlar ayırıcı teşhiste gerekmektedir.
Tedavi için evreleme önemli
Bu teşhis süreçleriyle birlikte tümörün evrelemesi de yapılmaktadır. Nöroblastomun evreleri şöyle sıralanabilir:
Evre 1: Tümör köken aldığı organda sonludur, orta sınırı geçmez.
Evre 2: Tümör olduğu taraftaki lenf bezlerini tutmuştur lakin orta çizgisi geçmez.
Evre 3: Orta çizgisi geçen bir tümör kelam bahsidir, orta sınırın karşı tarafından lenf bezleri tutulur.
Evre 4: Yaygın hastalık, uzak organlara metastazlar görülebilir.
Evre 4S: Bu evrede hasta 1 yaştan küçüktür, lakin karaciğer, deri ve kemik iliğine yayılım vardır.
Tedavinin gidişatı evrelemeyle ve tümörün yapısıyla ilgilidir. Kimi tümörler daha agresif olur kimileriyse daha yavaş seyirlidir.
Tümör sınırlıysa cerrahi olarak çıkarılır
Çocuk kanserlerinde cerrahi prosedürler, çoklukla tümör kaynaklandığı organ içinde sonlu ise tümörün çıkarılması halindedir. Fakat tümör çıkarılamayacak büyüklükte ise yahut diğer dokulara yayılmışsa bu durumda tümörden biyopsi alınır ve öncelikle kemoterapi uygulanarak tümör ve/veya metastazları bu yol ile yok edilmeye çalışılır. Tümör küçülüp, metastazlar kaybolduktan sonra tümör kalıntısı cerrahi olarak çıkarılır.
Yapılması planlanan tedavinin tipine nazaran şimdi tedavi başlamadan kimi organların durum ve işlevlerini denetim edebilmek için başka ek tetkikler yapılır. Bu tetkikler, kemoterapi öncesinde kalp muayenesi, işitme denetimi ve böbrek işlev testleri olarak sıralanabilir. Ayrıyeten çocuğun büyüme durumuyla ilgili çeşitli incelemeler de yapılmalıdır ki bunlar da tedavide kıymetli bir yere sahiptir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
