Gecekondu Tıp Fakültesi Açılmasına Son Verilmeli

Türk Tabipler Birliği, Tıp Fakültelerinin artan kontenjanları hakkında açıklama yaptı.

Açıklamada şu sözlere yer verildi, “Türk Tabipler Birliği Tıp eğitimi hayat uzunluğu süren bir eğitimdir ve üç evreden oluşur. Bu evreler mezuniyet öncesi tıp eğitimi, mezuniyet sonrası tıp eğitimi ve daima tıp eğitimi/ daima mesleksel gelişimdir. Mezuniyet öncesi periyot tıp fakültesinde verilen ve hekimlik mesleğine hazırlayan “temel” eğitimdir ve Türkiye’de altı yıldır. Lise eğitiminden sonra girilen üniversite imtihanlarında alınan muvaffakiyet puanlarına nazaran en yüksek puanları alan öğrencilerin büyük bir kısmı tıp fakültelerini tercih eder. Tıp eğitiminde belli bir standardı yakalamak için birinci 50 bin sıralamasından sonra kamu yahut vakıf-özel tıp fakültelerine öğrenci alınmamaktadır. Yıllar içinde değerlendirdiğimizde tıp fakültelerinin kontenjanlarının her geçen yıl artırıldığını görmekteyiz”

Türkiye’de Tıp Eğitiminin Durumu

Türkiye’de mezuniyet öncesi tıp eğitiminde son yıllarda kıymetli gelişmeler ve değişimler olmuştur. Bu gelişmeler Ulusal Çekirdek Eğitim Programının (2) muhakkak aralıklarla gayesine uygun biçimde geliştirilmesi ve yenilenmesi, tıp eğitimi anabilim kısımlarının Türkiye genelinde sayısal olarak artması ve kurumsallaşmaları, eğitim standartlarının belirlenerek ulusal akreditasyon sürecinde değerli adımlar atılmasıdır. Bu gelişmeler, tıp eğitimi niteliğini olumlu istikamette etkileyecek olmakla birlikte pratikte çok hudutlu bir uygulama alanı bulunmaktadır.

Tıp Fakültelerinin Sayısı

Sağlık Bakanlığı ve YÖK tıp fakültelerinin kontenjanlarını her geçen yıl arttırmaktadır. Bu yıl tıp fakültelerinde açılan toplam kontenjan sayısı 21 bin 950’ye ulaşmıştır (1,3). Bu kontenjanın 18 bin 18’i devlet ve vakıf tıp fakültelerine verilmiş, ek olarak devlet üniversitesi tıp fakültelerine 1.795, vakıf üniversitesi tıp fakültelerine 2.137 yabancı öğrenci kontenjanı açılarak toplam alınacak öğrenci sayısı 21 bin 950 olmuştur.

Kontenjanlara detaylı olarak baktığımızda;

2023 itibariyle ülkemizde 128 tıp fakültesi bulunmaktadır. Bunların 91’i devlet, 37’si vakıf üniversitelerine bağlıdır. Bu tıp fakültelerinin 76’sı mezun vermektedir. En çok tıp fakültesi olan üç vilayetimizden; İstanbul’da 30, Ankara ‘da 13, İzmir’de 8 tıp fakültesi bulunmaktadır. On bir vilayetimizde iki ila dört ortasında tıp fakültesi vardır. Toplam olarak bakıldığında 60 vilayetimizde tıp eğitimi verilmektedir.

Ülkelere Nazaran Tıp Fakültelerinin Sayısı

Türkiye Avrupa’da en çok tıp fakültesi olan ülkedir. Avrupa’da nüfusça Türkiye’ye yakın ülkeler olan İngiltere ve İrlanda’da toplam 61, Fransa’da 54, İspanya’da 44, İtalya’da 47 ve nüfusu yaklaşık birebir olan Almanya’da ise yalnızca 43 tıp fakültesi bulunmaktadır.

Darp Edilen Tabibin Son Hali !

Hastalıkların nüfusta görülme sıklığı da kıymetlendirilerek yapılan hesaplamalarda tıp fakültesinin hizmet ettiği nüfus değerli bir göstergedir. Türkiye’de 664.000 bireye bir tıp fakültesi düşmektedir. Bu sayının altında nüfusu olan ve hudutları içinde tıp fakültesi bulunan vilayet sayısı 25’i bulmaktadır (İki tıp fakültesi de Türkiye sonları dışında Suriye ve Özbekistan’dadır).

Dünyanın değişik bölgelerinde 2014 datalarına nazaran ortalama 1,5 milyon bireye bir tıp fakültesi düşmektedir. Nüfusa nazaran örneğin ABD’de 1.859.581 bireye, Avrupa genelinde 1.577.822 şahsa bir tıp fakültesi bildirilmiştir (5). Hindistan’da tıp fakültesi sayısı 542 olup, nüfusu 1,38 milyardır. Brezilya’da 212 tıp fakültesi 212,6 milyonluk bir nüfusa hizmet vermektedir. Çin’de nüfus 1,402 milyar ve tıp fakültesi sayısı 261’dir. ABD’de 154 tıp fakültesi 329,5 milyonluk bir nüfusa hitap etmektedir. Çin’de nüfus 1,402 milyar ve tıp fakültesi sayısı 261’dir. ABD’de 154 tıp fakültesi 329,5 milyonluk bir nüfusa hitap etmektedir. Nüfusa nazaran tıp fakültesi oranına bakıldığında Türkiye’nin, tıp fakültesi sayısı açısından dünyada da birinci sırada yer almaktadır. Nitelik olarak her geçen gün yaşanan gerilemenin karşılıksız bir nicelik artışıyla kapatılmaya çalışıldığı söylenebilir.

Tıp Fakültelerinde Öğrenci-Öğretim Üyesi Sayısı ve Alt Yapı

Bu tıp fakülteleri biraz daha detaylı incelendiğinde YÖK’e bağlı Suriye Çobanbey Tıp Fak., Özbekistan İbn-i Sina Tıp Fakültesi üzere ülke hudutları dışında olan tıp fakülteleri ve Türkiye sonları içerisinde ise 76’sı Türkçe, 12’si hem Türkçe hem İngilizce ve biri sırf İngilizce programı olan toplam 91 devlet üniversitesi tıp fakültesi bulunmaktadır. Bunlardan 87’si bu yıl öğrenci alacaktır. Dört tıp fakültesi ise (Hacettepe Üni. Beytepe Tıp Fak., Suriye Çobanbey Tıp Fak., Özbekistan İbn-i Sina Tıp Fak., Türkiye Milletlerarası İslam Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi) kontenjan açmamış tabela tıp fakültesi pozisyonundadır. Mevcut 37 vakıf tıp fakültesinden ise 33’ü birinci sefer bu yıl öğrenci alacaktır. Hasan Kalyoncu Ün. Tıp Fak., İstanbul Bilgi Ün. Tıp Fak., İstanbul Sebahattin Zaim Ün. Tıp Fak., Nuh Naci Yazgan Üni. Tıp Fak. öğrenci almamaktadır (1,3). Bunun yanı sıra 14 tıp fakültesinde eğitimin bir kısmı ya da tamamı diğer bir tıp fakültesinde yürütülmektedir. Bu tıp fakülteleri alt yapı, eğitici insan gücü ve imkanları açısından şimdi eğitime hazır değildir.

Devlet tıp fakültelerinin 32’sinin kendi hastanesi bulunmamaktadır. Bu tip fakültelerin Sıhhat Bakanlığı hastaneleri ile ortak kullanım işbirliği protokolleri vardır. Bir tıp fakültesinin ise kendi hastanesine ek olarak Sıhhat Bakanlığı Hastanesi ile ortak kullanım işbirliği protokolü bulunmaktadır. Vakıf tıp fakültelerinden 10’unun özel hastaneler ile işbirliği protokolleri olup, özel hastaneleri kullanan bu vakıf tıp fakülteleri uygulama eğitimleri için öğrencilerini devlet hastanelerine göndermektedir.

Türkiye’de tıp fakültelerin birçoklarında, insan gücü ve alt yapı-olanakları bu sayılarla nitelikli eğitim verilebilmesi önünde değerli bir manidir. Yeni açılan fakültelerin öğrencileri öbür fakültelerde eğitim aldıklarında, bu yükü üstlenen fakültelerdeki öğrenci sayılarında kıymetli artışa yol açmaktadır. Bu da tıp eğitimindeki bire-bir ve küçük kümelerle yapılan bilhassa hasta başı eğitimlerinde daha çok öğrencinin bulunmasına ve öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayılarında değerli bir artışa yol açmakta, eğitim niteliğini düşürmektedir (1).

Öğretim üyesi başına düşen öğrenci eğitim niteliği için tek belirleyici değildir. Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı devlet tıp fakültelerinde ortalama 7,51 iken vakıf tıp fakültelerinde bu sayı 4,0’tür. Bu oran örneğin Harvard’daki öğretim üyesi öğrenci oranı olan 1:7 (6) ile uyumlu üzere gözükse de farklı bir duruma işaret edilmesi gerekmektedir. Bir tıp fakültesinde temel bilimlerden klinik bilimlere dağılım yanı sıra bir fakültenin işleyişi için gereken tüm çalışanların dağılımından ulaşabildiği kaynaklara ve cinsiyet dağılımına (7) kadar tüm yapılanması eğitim niteliğini belirlemektedir. ABD’de tıp fakültelerinde öğrenci başına düşen fakülte çalışanlarının oranı 2015’te yapılan bir yayında 1,93 olarak verilmektedir (8,9). Öteki bir deyişle çalışan başına düşen öğrenci sayısı 0,53 ki burada bir tıp fakültesinin eğitim ortamı için hasta bakımından idari çalışanına, bütüncül bir çalışma yürütmesi gerektiği, Türkiye’de internlerin kendilerine “intahdem” diyerek eğitim dışı hangi faaliyetleri yapmak zorunda bırakıldıklarına da işaret ettikleri düşünüldüğünde eğitim niteliği açısından akademik takım sayı ve dağılımındaki meselelerin ötesinde bir kuruluş sorunu olduğu görülmektedir. Yalnızca tıp eğitimi ile sonlu olmasa da, öğretim üyelerinin niteliği de tartışma bahsidir. Birçok tıp fakültesinde akademik geçmişi ve kâfi uzmanlık tecrübesi olmayan tabipler öğretim üyesi takımına alınarak ders vermektedir

Bu yıl da tablo geçen yıllarla benzerlik göstermekle birlikte rastgele bir düzgünleştirme yapılmadan tıp fakülteleri kontenjanlarının arttırılmış olması sıkıntıları derinleştirmektedir. Kontenjanlara baktığımızda yabancı öğrenci sayısı ise her geçen yıl artmaktadır.

Tıp Fakültelerinde Kontenjan Fazlalığı

Çok uzun müddettir ülkemizdeki tıp fakültesi sayısı ve kontenjanların fazlalığı, nitelikli tıp eğitiminin giderek kötüleştiği belirtilmektedir. Bu kadar tıp fakültesine gereksinim olup olmadığı ve niteliğin sürdürülüp sürdürülemeyeceği daha fazla tartışılmalı ve değerlendirilmelidir (1). Bu bahiste çok önemli bir planlamaya muhtaçlık vardır. Tenkit ve teklifler göz arkası edilirken Sıhhat Bakanlığı’nın kendi insan gücü planlama raporunda 2017’den itibaren toplam tıp fakültesi kontenjanının yıllık 5 bin 250’ye düşürülmesi gerektiği belirtilmekte (10), fakat 2023 yılına gelindiğinde öngörülen sayının neredeyse 4 katı kontenjan arttırıldığı görülmektedir. Tıp fakültelerindeki toplam öğrenci sayısının 2022 yılı prestijiyle 112 bin 58 olduğu düşünülürse nitelikli doktor yetiştirme imkanlarından uzak olunduğunu söylemek mümkündür. “Giderlerse gitsinler” anlayışı ile her geçen ay artan doktor göçünün kontenjan arışları ile telafi edileceği düşünülüyor üzere görünmektedir. Lakin tam aksisi bir tablonun oluşacağı ve eğitim niteliğinin düşmesinin daha fazla tabibin yurt dışına gitmesine yol açacağı görülmektedir. Yurtdışına beyin göçü bu biçimde devam edecek ve bu durum ülkemiz ismine gelecek açısından çok önemli bir kayıp olacaktır.

YÖK’ün Tıp Fakülte Açılması Kriterleri

YÖK’ün kendi web sayfasında yayınladığı “TIP PROGRAMLARINDA EĞİTİME BAŞLANMASI VE EĞİTİMİN SÜRDÜRÜLMESİ İÇİN MİNİMUM KOŞULLAR” kısmında yapılacak tıp fakültelerinde dersliklerden, okuma salonuna, kütüphane standardına, öğrenci sayısına nazaran “Asgari Yer Standartları”, ”Laboratuvarlar”, “Sağlık Uygulama Araştırma Merkezleri”, “Genel Eğitim Ortamları”, “Kütüphane”, “Eğitim Laboratuvarları”, ve öğrenci kontenjan sayısına nazaran “Öğretim Görevlileri”nin minimum sayıları, belirlenmiştir (11). Başlıklar halinde “Tıp Programı için Gerekli Altyapı, Laboratuvar ve Uygulama Alanları”, “Tıp Fakültesi Sıhhat Uygulama Araştırma Merkezi Taban Standartları”, “Diğer Eğitim Ortamları ve Eğitim Araçları (Anatomi Eğitim Laboratuvarı, Maket Salonu, Multidisipliner laboratuvarlar, Histoloji ve Patoloji Dersleri İçin Multidisipliner Laboratuvar, Tıp Eğitimi Laboratuvarı)” detaylı olarak açıklanmıştır. Ayrıyeten tablo halinde  “Tıp Programlarında Eğitime Başlanması ve Eğitimin Sürdürülmesi İçin Gerekli Olan Minimum Öğretim Üyesi Sayısı Ve Dağılımı” verilmiştir. Bu tabloya nazaran “Eğitim ve Öğretime Başlangıç İçin Taban Öğretim Üyesi Sayısı”nın en az 19, “Eğitim ve Öğretim Yılının Üçüncü Yılı Sonuna Kadar Sağlanması Gereken Taban Öğretim Üyesi” sayısı 60 öğrenci kontenjanına kadar 53, 120 öğrenci kontenjanına kadar 86 olarak verilmiştir. Yeni açılan devlet yahut vakıf tıp fakültelerinin birçoğunun bu kriterlere uygun olmadığı bu nedenle akredite edilmediği söylenebilir. YÖK’ün kendi açıkladığı kriterlere karşın bu kriterlere uymayan tıp fakültelerinin açılması yahut bunların eğitime uygun olup olmadığının denetlenmemesi ise niteliksiz tıp eğitimini ortaya çıkarak kıymetli etkenlerdendir.

Vakıf Tıp Fakülteleri YÖK’ün Kriterlerine Uyuyor mu?

Vakıf tıp fakültelerinin eğitim imkanları değerlendirildiğinde, kimi vakıf üniversiteleri tıp fakültelerinin özel sıhhat kurumları ile afiliye olarak eğitimlerini sürdürdüğü anlaşılmaktadır. TBMM’de 16.10.2020 tarihinde kabul edilen 2547 sayılı kanun, ek husus – 3 ve birebir kanunun süreksiz 82. hususuna nazaran; “Kamu Mali İdare ve Denetimi Kanunu”nda yapılan yeni bir düzenlemenin altıncı maddesinde “Vakıf üniversitelerinin tıp fakültelerine eğitim ve öğretim hizmetlerinin sunumu için minimum 200 yatak kapasitesine sahip ve YÖK’ün kriterlerine uygun bir hastaneleri olması” koşulu getirilmiştir. Birebir Kanun’un yedinci unsurunda ise “Bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde bu yükümlülüklerini yerine getiremeyen vakıf üniversiteleri tıp fakültelerinin kapatılacağı ve YÖK tarafından kendilerine öğrenci kontenjanı verilmeyeceği” hükmü bulunmaktadır (12). Fakat YÖK’nun bu hususuna nazaran en az 200 yataklı hastanesi olan yalnızca 12 adet vakıf tıp fakültesi bulunmaktadır. Öbürleri çeşitli özel hastaneler ile anlaşarak sorunu çözmek yoluna gitmektedirler. Bu durumda YÖK’ün ilgili unsuru uyarınca hastanesi olmayan vakıf tıp fakültelerinin kapatılması gerekmektedir.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi’ne Bağlı Tıp Fakülteleri

Bu kadar yaygın tıp fakültesi olduğu halde, kâfi altyapısı olmadan öğrenci almaya devam eden, eğitimin tamamı ya da bir kısmı diğer yerlerde olan tıp fakülteleri bulunmaktadır (9). Sıhhat Bilimleri Üniversitesi bünyesinde farklı kentlerde 11 tıp fakültesi olduğu görülmektedir.

Barbie Bebek Değişimini Uzmanlar Anlattı

Bunlardan yalnızca ikisinde temel tıp eğitimi kendi fakültesinde verilmekte iken kalan dokuz fakülte temel tıp eğitimi için öğrencilerini diğer fakültelere göndermektedir. Dünyada bir üniversiteye bağlı 60 civarında eğitim araştırma hastanesi ve 11 tıp fakültesinin olduğu fakat %90’ında temel tıp eğitiminin verilemediği öbür bir ülke bulunmamaktadır. Vakıf üniversitelerinin bilhassa İstanbul ve Ankara’da konuşlanması da dikkat çekmektedir. İstanbul’da altı devlet ve 21 vakıf üniversitesi tıp fakültesi vardır. Vakıf üniversiteleri için tıp fakültesi açmanın kolaylaştırılmasıyla, 12’sinin kendi hastanesi olmadığı, özel hastanelerin tıp fakültesi hastanesi olarak kullanıldığı, özel hastanede çalışan tabiplere akademik takım, profesörlük verilerek takım sıkıntısının aşıldığı şartlarda eğitimin niteliği de dert verici olmaktadır.

Akademik Takımlar Kâfi mi?

Devlet ve vakıf tıp fakültelerinin akademik takımlarının kâfi olup olmadıkları ile ilgili olarak 2022-2023 eğitim-öğretim yılının başlarında yapılan bir araştırmada 1 Haziran 2022-31 Ağustos 2022 tarihleri ortasında geçen üç ay içinde Resmî Gazete’de yayımlanan gerek devlet gerekse de vakıf üniversiteleri tıp fakültelerinin akademik takım ilanlarının tümü incelenmiştir (12). Bu inceleme sonucunda:

Devlet üniversiteleri tıp fakülteleri:
İstanbul’da:59
Ankara’da: 64
İzmir’de: 56
Başka vilayetlerde:306 olmak üzere
Toplam 485 öğretim üyesi takımının boş olduğu anlaşılmaktadır.

Vakıf Üniversiteleri Tıp Fakülteleri:
İstanbul’da: 221
Ankara’da: 40
İzmir’de: 9
Öbür vilayetlerde:64

Toplam 334 öğretim üyesi takımının boş olduğu görülmektedir.

Sonuçta Devlet ve Vakıf Üniversitelerinin tümü değerlendirildiğinde:
İstanbul’da: 280
Ankara’da: 104
İzmir’de: 65

Diğer vilayetlerde: 370 olmak üzere toplam 819 tıp fakültesi öğretim üyesi takımının boş olduğu belirtilmektedir.

Öğrenim Dili- İngilizce Eğitim Veren Tıp Fakülteleri

Tıp fakültesi öğrencilerinin İngilizce bilmeleri ve bu lisana hakimiyetleri çok değerlidir. Fakat ulusal seviyede bu boyutta İngilizce programına ihtiyaç olup olmadığı tartışılmalıdır. Memleketler arası öğrenciler için İngilizce eğitim programları değerli olabilir ve bunun da bir planlama ile yapılması değerlidir. Anadil dışında yapılacak eğitimlerde gerek öğrencilerin gerekse eğiticilerin o lisana hakimiyetleri bir zorunluluktur ve bu eğitimin niteliğini direkt tesirler. İngilizce programla öğrenci alan birtakım tıp fakültelerinde derslerin tamamının İngilizce yapılmadığı ise bilinen bir gerçektir.

Öğrenim lisanı açısından değerlendirildiğinde; Devlet tıp fakültelerinin 74’ünde Türkçe, 1’inde İngilizce, 12’sinde Türkçe+İngilizce, kamu tıp fakültelerinin 12’sinde Türkçe, 8’inde İngilizce, 13’ünde Türkçe+İngilizce eğitim veriliyor. Devlet tıp fakültelerinde Türkçe ve İngilizce eğitim için Türkiye kontenjanı 14.751 ve yabancı kontenjan toplamı 1.795 olup toplamda kontenjan sayısı 16.546’dır. Vakıf tıp fakültelerinde ise Türkçe ve İngilizce eğitim için Türkiye kontenjanı 3.267, yabancı kontenjanı 2.137 olup toplamda yabancı öğrenci kontenjanı 5.404’dür (1,3).

İngilizce tıp fakültelerinde kontenjanın hangi ölçütlere nazaran artırıldığı da belirli değildir. Örneğin İzmir Demokrasi Ün. Tıp Fakültesine geçen yıl Türkçe eğitim programına öğrenci alınırken, bu yıl yalnızca İngilizce tıp fakültesine kontenjan açılmıştır.

Puan Farklılıkları

Devlet ve vakıf tıp fakülteleri açısından bir öteki kıymetli fark vakıf tıp fakültelerine giren öğrencilerin imtihan sonuçlarına nazaran seviyeleri ortasındaki farklılıklardır (13). Vakıf tıp fakültelerine burslu olarak yüksek puanla öğrenci alınmaktadır. Fakat fiyatlı olarak alınan öğrenciler vakıf tıp fakültelerinde epeyce düşük puanla kabul edilmektedir. Örneğin 2022’de en yüksek taban puan olarak 536.20 ile öğrenci alan bir tıp fakültesinin, fiyatlı olarak aldığı kümede taban puanı 427.53’tür. Ortadaki fark 108 puan üzere epeyce büyük bir farktır. Diğer bir fakültede en yüksek taban puan 500.86 iken, taban puan 414.69’dur. Burada da ortadaki fark 86.17 puandır. Öğrenci niteliğindeki bu fark eğitim niteliğini de etkilemektedir. Vakıf tıp fakültelerinde taban puan açısından değerlendirildiğinde en düşük devlet tıp fakülteleri ile ortalarında en az 35-40 puan üzere bir fark mevcuttur. Devlet tıp fakülteleri ortasında kendi içlerinde bu kadar fark yoktur.

Akreditasyon

Bir öteki değerli bahis tıp fakültelerinin akreditasyonudur. Bu hususta Tıp Eğitimi Programlarını Kıymetlendirme Ve Akreditasyon Derneği (TEPDAD) Türkiye’de tıp fakültelerinde eğitimin değerlendirilmesinde değerli bir kurumdur (7). Dernek Türkiye’deki tıp eğitimi programlarının ulusal ve milletlerarası ölçekte akreditasyonunu sağlamaktadır. TEPDAD tarafından devlet tıp fakültelerinin 36’sı, vakıf tıp fakültelerinin 8’i akredite edilmiştir. Diğer bir deyişle Türkiye’deki her üç tıp fakültesinden ikisi akredite değildir.

Eğitimin Özelleştirilmesi

Sağlık sistemindeki özelleştirme, tıp eğitimini de giderek içine almaktadır. Her geçen yıl vakıf ismi altında özel tıp fakülteleri açılırken, bu tıp fakülteleri burslu öğrenci de almakla birlikte aslında özel tıp fakülteleridir. Başarılı öğrencileri, dereceye girmiş öğrencileri bursla alırken öteki öğrencilere parayla eğitim vermektedirler. Devlet tıp fakültelerine giremeyen öğrenciler için tercih edilme özelliklerini korumaktadırlar. Bu yıl tıp fakültelerinin yıllık fiyatları 530 binlere ulaşmıştır. Bu tıp fakültelerinin kimileri ekonomik gücünü de kullanarak esaslı tıp fakültelerinin öğretim üyelerini takımına alarak ve öğrencilere öteki burs, yurt ve ekonomik yardımlarla dereceye giren öğrencileri bünyesine kazandırmakta zorluk çekmemektedir. Bu durum devlet tıp fakülteleri ile vakıf tıp fakültelerindeki tercih oranlarını da gitgide aksine çevirmektedir. Özel-vakıf tıp fakültelerinin fiyatları ise her geçen yıl orantısız bir biçimde artmaktadır.

İdeal Tıp Eğitimi Nasıl Olmalıdır

İdeal tıp eğitiminde temel unsur öğrencinin eğitimin merkezinde olmasıdır. Öğrenci merkezli bir eğitim gayesi yanı sıra eğitim çıktı temelli yeterliliğe dayanmalıdır. Üçüncü nokta tıp eğitiminin toplumun sıhhat ihtiyaçlarını karşılamasıdır. Son yıllarda bu açıdan önerilen tıp eğitiminin toplumsal olarak hesap verebilir olmasıdır. Dördüncü nokta tıp eğitimi müfredatının çok yüklü olduğu ve gelişen teknolojinin tıp eğitiminde de kullanılacağıdır. Beşinci nokta tıp eğitiminin kendi kendine öğrenmeyi sağlaması ve kişisel öğrenmeyi kolaylaştıracak sistemlerin kullanılmasıdır. Son ve başkaları kadar kıymetli nokta tıp eğitiminin temel amacı etik kıymetleri içselleştirmiş “iyi hekim” yetiştirmek olmalıdır. Âlâ hekimlik kavramının mesleksel sorumluluklar kapsamında düşünülmesi değerlidir.

Öneriler

Tıp fakültelerinin kontenjanlarının her geçen yıl azalması gerekirken arttırılmasına son verilmelidir. Bu durum nitelikli eğitimin önündeki en büyük mani olarak durmaktadır. Gecekondu tıp fakültesi açılmasına son verilmelidir. Yeni açılan tıp fakülteleri birleştirilerek hem fiziki şartlar hem de insan gücü birleştirilerek daha nitelikli duruma dönüştürülmelidir.

Devlet tıp fakültelerine ekonomik takviyeyle birlikte araştırmanın ve eğitimin niteliği arttırılmalıdır.

Devlet ve vakıf ismi altında özel tıp fakülteleri ortasındaki her türlü ayrıma son verilmelidir.

Eğitim fiyatsız, ulaşılabilir, eşit ve adil olmalıdır.

İletişim maharetlerinden toplumcu ve bütüncül yaklaşıma sıhhatin tüm belirleyicilerini de gözeten ve etik kıymetlerin kazandırıldığı nitelikli bir tıp eğitimi olmalıdır. (BSHA-Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)